Bouwhistorisch onderzoek

Bouwhistorisch onderzoek is het onderzoek naar de bouwhistorie en gebruiksgeschiedenis van een gebouw.

Dit onderzoek vindt plaats wanneer een monument wordt verbouwd, gerestaureerd of een nieuwe bestemming krijgt.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door een bouwhistoricus met kennis van de historische ontwikkeling van constructietechniek, bouwstijl en bouwmaterialen.

Met de resultaten van het bouwhistorisch onderzoek kunnen gemeentes en Monumentencommissies oordelen over plannen en de invloed die deze hebben op een gebouw.

Bovendien kan een bouwhistorisch onderzoek een inspiratie zijn bij een nieuw ontwerp.

Overheden, zoals gemeenten, willen vaak weten welke gebouwen in een gebied in aanmerking komen voor de status van beschermd monument. Door dit te laten onderzoeken kunnen zij vaststellen wat beeldbepalende gebouwen en beschermde dorps- of stadsgezichten zijn.

Dit onderzoek begint bij een bouwhistorische inventarisatie. Gebouwen worden van buitenaf bekeken en gefotografeerd. Soms kan hieruit al voldoende informatie gehaald worden voor een nauwkeurige inventarisatie.

Deze inventarisatie resulteert in een lijst met gebouwen die in aanmerking komen voor de status van beschermd monument.

Omvang

Bij een verbouwing van een monument wordt eerst een bouwhistorische verkenning uitgevoerd.

Wij karakteriseren en dateren in hoofdlijnen de ruimtelijke opbouw, het exterieur (gevels), de zichtbare onderdelen van de constructie en de interieurafwerking. Vaak raadplegen we ook bouwdossiers en het kadaster.

Het onderzoek resulteert in een rapport waarin we de karakteristieken van het gebouwbeschrijven. We geven een globale bouw- en gebruiksgeschiedenis met vermoedelijke dateringen en beschrijven de belangrijkste monumentale waarden.

Omvang

Bij een bouwhistorische opname verzamelen we historische gegevens uit kaart- en beeldarchieven, bouwdossiers, het kadaster en de literatuur.

Daarna karakteriseren en dateren we de ruimtelijke opbouw, het exterieur (gevels), de zichtbare onderdelen van een constructie en de interieurafwerking. Om die ouderdom vast te stellen, wordt vaak gebruik gemaakt van specialistische onderzoeken zoals een dendrochronologisch onderzoek (jaarringenonderzoek).

Een bouwhistorische opname resulteert in een wetenschappelijk rapport dat inzicht geeft in de bouw- en gebruiksgeschiedenis van een gebouw, onder meer geïllustreerd met reconstructietekeningen.

Omvang

Bij een bouwhistorische ontleding leggen we niet alleen de zichtbare, maar ook de verborgen bouwsporen in de muren en van de draagconstructie bloot.

Daarnaast voeren we een gedetailleerde opmeting uit en doen we uitvoerig historisch onderzoek. Verder zorgen we voor een uitgebreide fotodocumentatie. Vaak wordt gebruik gemaakt van specialistische onderzoeken zoals een dendrochronologisch onderzoek(jaarringenonderzoek).

Omvang